Zdjęcia pięknego, przedwojennego Lwowa.
LWÓW w czasie II wojny:
1939. Napad wojsk hitlerowskich na Polskę. Lwów — bombardowany. Pierwsze zniszczenia na ulicach dzielnicy dworcowej, także i w Śródmieściu i na Łyczakowie. Miasto zostaje wkrótce oblężone przez Niemców i jak zwykle broni się zacięcie, mimo że patrole wroga przekraczają rogatki. 17 września w granice Polski, zgodnie z tajnymi klauzulami układu Ribbentrop-Mołotow, wkracza Armia Czerwona. 22 września dowódca obrony Lwowa, generał Langner, czuje się zmuszony do poddania miasta tej armii. Polska zostaje nazwana przez stalinowskiego ministra „bękartem traktatu wersalskiego”. Wymazano ją z mapy Europy.
1940. Lwów i Małopolska Wschodnia włączone do ZSRR w ramy Ukraińskiej Republiki Rad. Terror stalinowski. Aresztowania oficerów polskich, wkrótce — NKWDowska zbrodnia katyńska. Wywozy ludności w głąb Rosji. Aresztowania i deportacje polskich intelektualistów, pisarzy. Wywozy te objęły także ludzi związanych z PPS-em (dlatego wywożono kolejarzy i tramwajarzy należących przeważnie do tej zasłużonej partii. A więc i robotnicze rodziny cierpiały obok urzędniczych i wojskowych). Ofiary tych poczynań idą w setki tysięcy osób. Do Gorbaczowowskiej pieriestrojki istniał zakaz pisania o tych sprawach. Ujawnił to w 1989 r. w swym marcowym numerze organ Wydziału Historii Akademii Nauk ZSRR.
1941. Koniec flirtu Stalina z Hitlerem. Pancerne armie niemieckie odnoszą sukcesy po zaskakującym ataku na armie radzieckie. Gwałtowne walki o Lwów. Silne bombardowania miasta. Ucieczka oddziałów wojskowych i władz radzieckich, nie przygotowanych należycie do wojny. Uciekając, NKWD morduje więźniów Polaków, także i Ukraińców w Brygidkach, na Łąckiego i na Zamarstynowie. Triumfalne wkroczenie Niemców. A zaraz, w dwa dni potem, wymordowanie polskiej elity intelektualnej: ponad 20 profesorów uczelni lwowskich i ich rodzin oraz przyjaciół. Utworzenie obozu Janowskiego, w którym zabito około ćwierć miliona ludności żydowskiej. Obóz Janowski był również Arbeitszwangslagrem (miejscem przymusowej pracy) Polaków, Ukraińców. Trzymano tam nawet Volksdeutschów, wywożąc później do obozów koncentracyjnych. W sumie — we Lwowie i otaczających go terenach wymordowano ponad 700 tysięcy osób różnej narodowości. W tym także i Włochów, którzy stacjonowali we Lwowie najpierw jako niemieccy sprzymierzeńcy. Stacjonowali tu także Słowacy (z armii księdza Tiso, premiera marionetkowego rządu) oraz Węgrzy. Żołnierze wszystkich formacji wojskowych, z wyjątkiem Niemców, zachowywali się poprawnie, a nawet przyjaźnie odnosili się do Polaków.
1944 – lipiec. Armia radzieckia powraca do Lwowa po zwycięskiej bitwie. Wyzwalają miasto — uprzedzając tym wkroczenie Rosjan — żołnierze AK w ramach akcji „Burza”. Polskie, a potem polskie i radzieckie sztandary na ratuszu. Na ulicy Batorego jako symbol klęski wspólnego wroga — dwa spalone czołgi hitlerowskie z wypalonymi na mumie ciałami poległych żołnierzy. Wstrząsający widok. Znowu deportacja przez NKWD — Polaków (AK-owców), Ukraińców, Żydów. Sytuacja i atmosfera skłania do półprzymusowej repatriacji, która odbywa się w latach 1944— 1945. Wyjeżdża kościół, teatr polski z ul. Jagiellońskiej, wokół którego skupiała się cała inteligencja i młodzież, rzemieślnicy i robotnicy oraz chłopi. Niektórym Polakom, wywiezionym lub więzionym, udało się przejechać na stronę polską nawet kilka lat później. Wielu jednak po dziś dzień pozostaje poza ojczyzną na ogromnych obszarach ZSRR.
